Wat is bioplastic
Bioplastic is de naam die gegeven wordt aan plastic dat gemaakt wordt uit natuurlijke producten, zoals zetmeel gewonnen uit aardappels of maïs, dan wel uit cellulose. Het zijn in feite kunstmatige biopolymeren. Ook wordt polymelkzuur oftewel PLA gebruikt voor deze toepassing.
De bioplastics uit maïs zijn de meest gangbare, al lijden deze onder de opkomende druk op maïsverbouw voor bio-benzine. De bedrukbaarheid van de op cellulose gebaseerde bioplastics is echter weer behoorlijk beperkt.
Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen bioplastic en biologisch afbreekbaar plastic. Niet alle bioplastics zijn biologisch afbreekbaar en niet alle biologisch afbreekbare plastics zijn vervaardigd uit natuurlijke producten. Polymelkzuur, ook toegepast in de ecologische doodskist van Onora is een voorbeeld van een bioplastic dat ook biologisch afbreekbaar is.
Bioplastic wordt in Nederland onder andere gebruikt voor zakken voor in de gft-bak en plantenpotjes die je met pot en al kunt planten. En sinds Onora zijn bioplastics nu ook toegepast in ecologische doodskisten.
Daarnaast stoten bioplastics bij de fabricage bovendien minder broeikasgassen uit, omdat ze bij lagere temperaturen gevormd kunnen worden. Bij de productie van de ecologische doodkisten van Onora wordt in vergelijking met de traditionele kisten veel energie bespaard, aangezien de kisten van Onora door het gebruik van biopolymeren zeer efficiënt geproduceerd kunnen worden. De productie van een Onora kist kost 2,5 minuut versus 90 minuten voor een kist gemaakt uit “6 plankjes” hierdoor kan veel energie bespaard worden.
Waarom gebruikt Onora bioplastics?
Onora ziet dat bioplastics niet voor alle producten of verpakkingen DE oplossing is. Bijvoorbeeld voor verpakkingen zou hergebruik/ recycling boven composteren moeten staan. Zo houdt je de waarde in de keten. Maar voor doodkisten is het een zeer goed materiaal omdat het terug in de natuur verdwijnt en er dan sprake is van natuurlijke recycling.
Onze 7 beweegredenen voor de toepassing van bioplastics in onze kisten zijn:
- Het is het meest duurzame materiaal voor de toepassing van doodskisten.
De milieu impact van de Onora kist is de helft minder dan de standaard kisten en ook nog 20% minder dan de meest duurzame houten uitvaartkist. Hout is net als bioplastics een hernieuwbaar materiaal, alleen is hout langzaam groeiend en de grondstoffen van bioplastics (mais, aardappel zetmeel of hennepvezels) zijn snelgroeiend. Een boom heeft zeker 10 jaar nodig om te groeien en mais of andere gewassen 3 maanden. Hierdoor is de belasting op de natuur gemiddeld 40 keer minder.
- Natuurlijke recycling
Onora gebruikt voor haar kisten een natuurlijke grondstof (bioplastics en vezels). De kist bestaat geheel uit 1 materiaal inclusief de sluitingen. Door het ontwerp wordt er geen gebruik gemaakt van schroefjes, nietjes of plastic handvatten. De materialen komen van de natuur en gaan na de uitvaart weer terug naar de natuur.
- De wereldbevolking groeit en dus de vraag naar uitvaartkisten
Wellicht een inkoppertje, maar het is goed om te beseffen dat het aantal mensen op aarde exponentieel blijft groeien: elke dag komen er 209.000 mensen bij! Als we voor al deze mensen bij hun sterven houten uitvaartkisten willen gebruiken dan houden we geen bomen meer over. Bioplastics is snel groeiend en nagenoeg on uitputtend aanwezig en daarvoor de juiste toepassing.
Bron: Groei wereldbevolking
- We willen CO2 voetafdruk van de uitvaart branche verkleinen.
Het klimaat verandert en dat heeft desastreuze gevolgen voor ons als mensheid. En dat hebben we aan onszelf te wijten. Het goede nieuws is dat we er ook zelf iets aan kunnen doen door onze carbon-footprint te verkleinen. Er wordt al jaren over gesproken (het Kyoto-protocol is al van 17 jaar geleden!) maar de laatste jaren lijken en serieuze stappen te worden gemaakt.
Bron: Kyoto Protocol
- Bio-plastic is doorontwikkeld
In de beginfase van bio-plastics en in de begin fase van Onora, was de productie ervan nog relatief prijzig in vergelijking tot plastic gemaakt uit olie. De industrie stond nog in de kinderschoenen en er moest nog veel geëxperimenteerd worden. Nu kan bio-plastic zich product technisch meten met zijn olierijke broertje, en ook het prijsverschil is een stuk kleiner geworden.
Bron: Nieuwe generatie bio-plastic
- Grondstoffen voor bio-plastics worden goedkoper en (lokaal) beschikbaar
Buiten de bio-kisten van Onora zijn de huidige ecologische doodskisten zijn veel duurder dan standaard kisten. Onora wilt prijs geen barrière laten zijn om te kiezen door een duurzame uitvaartkist. En heeft de ambitie in prijs vergelijkbaar worden met de goedkopere uitvaartkisten. Onze bio-kisten bestaan voor een groot gedeelte uit PLA, dat wordt gehaald uit maïszetmeel en suikkerriet. Daar komt nu ook de suikerbiet bij, waar we er meer dan genoeg van hebben. Bovendien vinden criticasters dat bio-plastics niet gewonnen zou moeten worden uit belangrijke voedselbronnen voor de mens, zoals maïs. Suiker heeft wat dat betreft een steeds slechtere naam als dikmaker en als boosdoener van de obesitas epidemie. Alleen al daarom is het een goed idee om suikerbiet te verwerken in bio-plastics en als grondstof voor onze ecologische doodskisten.
Bron: ‘Chemie ziet goud in bieten’
- Bioplastic is een lokale grondstof en dus echt duurzaam
Er wordt de komende jaren 1 miljard euro geïnvesteerd in bedrijven die suikerbieten kunnen omzetten naar plastics. SuikerUnie, AkzoNobel en de Rabobank laten weten dat de investeringen kunnen oplopen naar maar liefst 3 miljard euro. Oorzaak van de verwachte investeringsgolf is de afschaffing van het Brusselse quotum op suiker ingegaan op 1 oktober 2017. Op dit moment mag iedere suikeronderneming in Europa ongelimiteerd suiker produceren.
Bron: NOS
Bioplastic zelf maken
Hoe je bioplastics kan maken (dit voorbeeld is voor in de klas)
Ingrediënten en benodigdheden per kind:
- 5 g aardappelzetmeel
- 50 ml water
- 4 ml glycerine (87% kwaliteit)
- 5 druppels kleurstof (E102, E122, E123, E124)
- 6 ml azijn
- zuurbase-indicator (universeel pH-papier
- 3 ml bakpoederoplossing (1/2 lepel op 2 ml water)
- weegschaal tot op 1 gram nauwkeurig
- glazen petrischaal
- 1 bekerglas van 200 ml,
- 1 maatcilinder van 100 ml
- 1 koffielepel,
- 1 roerspatel
- oven
Werkwijze voor bioplastic maken
doe 5 gram zetmeel in het bekerglasvoeg 5 druppels kleurstof toe,
voeg hieraan 50 ml kraantjeswater toe met de maatcilinder,
roer met de roerspatel tot alle klonters verdwenen zijn en er een glad papje ontstaat
doe er 4 ml glycerine bij – blijf roeren
voeg 6 ml azijn toe (je oplossing is nu zuur)
verwarm (door leraar) en laat even doorkoken
gebruik een universeel indicatorpapiertje om de zuurgraad te bepalen
voeg 3 ml bakpoederoplossing (Na2CO3) toe tot neutraal (controleer met pH-papier)
giet in mal of vorm
droog bij 50°C in droogstoof of aan de lucht gedurende enkele dagen
Alternatief
Neem 500 ml melk
Verwarm tot 37°C
Doe er een kleurstof bij
Giet er al roerend 50 ml azijn bij
Laat een 15-tal minuutjes staan
Giet door een zeefje
Knijp het vocht eruit
Druk in een mal of vorm
Droog bij 50°C in droogstoof of aan de lucht gedurende enkele dagen
